Interview Henriëtte van der Wal, directeur en Franka Rieteco, adjunct directeur van De Arend/De Wingerd in Nunspeet (gespecialiseerd onderwijs)
“Het gespecialiseerd onderwijs kan niet alles oplossen, maar kan wel meedenken en kijken naar wat er mogelijk is voor de leerling”
Henriëtte van der Wal | directeur van De Arend/De Wingerd in Nunspeet
Henriëtte en Franka zijn de directeur en de adjunct-directeur van speciaal onderwijsscholen De Arend en De Wingerd in Nunspeet. Om zo inclusief mogelijk onderwijs te kunnen bieden, moet volgens hen het hele onderwijssysteem opnieuw worden ingericht. “Het onderwijs moet zich aanpassen aan wat we kinderen willen bijbrengen, dienend aan wat de samenleving nodig heeft.”
Samenwerken
Henriëtte is de directeur en Franka de adjunct-directeur van de speciaal onderwijsscholen De Arend en De Wingerd in Nunspeet. Beiden werken pas kort op deze scholen en zijn hier dus nog volop aan het leren en ontdekken. Ze zouden graag meer contact met collega-directies binnen hun regio hebben, “om te sparren, te delen en te ontwikkelen”. Het is volgens hen belangrijk om te durven vragen, je kwetsbaar op te stellen en aan te geven wat je niet weet of niet kunt, maar ook je sterke punten te belichten.
Inclusie
Inclusie is eigenlijk ook een balans tussen kwaliteit en kwantiteit.
Ouders die naar De Arend of De Wingerd komen hebben vaak de wens dat hun kind op het regulier onderwijs blijft. Die weerstand is soms voelbaar. Henriëtte en Franka vinden het begrijpelijk dat ouders het liefst willen dat hun kind zo normaal mogelijk kan opgroeien. Om zo inclusief mogelijk onderwijs te kunnen bieden, moet volgens Henriëtte en Franka het hele onderwijssysteem opnieuw worden ingericht.
Vanuit het huidige systeem inclusie behalen is onmogelijk. Op dit punt moet er in kaart worden gebracht wat nodig is en pas dan kan inclusie worden geboden. Het onderwijs moet zich aanpassen aan wat we kinderen willen bijbrengen, dienend aan wat de samenleving nodig heeft.
Het wegvallen van de NPO-middelen heeft mogelijk geleid tot meer verwijzingen naar het speciaal onderwijs.
Inclusie is een balans tussen kwaliteit en kwantiteit
Vergelijk het regulier onderwijs met een huisarts, het gespecialiseerd onderwijs met een specialist in het ziekenhuis en we vragen ons daarbij af of een basisleerkracht alles moet kunnen bieden, de werkdruk is al hoog. Daarnaast speelt maatschappelijke problematiek een grote rol, scholen moeten hierbij keuzes maken wat ze willen oppakken. Bijvoorbeeld over het aanbieden van ontbijt voor leerlingen die met een lege maag naar school komen.
Een andere kwestie is de aansluiting van de Pabo op het onderwijs. Henriëtte en Franka betwijfelen of de Pabo voldoende aandacht besteedt aan inclusie. Net als gespecialiseerd onderwijs, wat momenteel een keuzevak is. De vraag is of dat wel zo vrijblijvend zou moeten zijn.
“Binnen Zeeluwe wordt gewerkt met het schoolmodel. Toch is het van belang om elkaars expertise te kennen en er daardoor gebruik van te kunnen maken. Een sociale kaart per gemeente zou daarbij helpend zijn”
Franka Rieteco | adjunct directeur van De Arend/De Wingerd in Nunspeet
Thuiszitter is een naar woord, alsof het kind er niet meer bij hoort.
Thuiszitters
Henriëtte en Franka verstaan onder het begrip ‘thuiszitter’ een leerling die niet meer kan deelnemen aan het huidige onderwijssysteem, voor een langere of kortere periode. Wanneer er geen zicht meer is op de ontwikkeling van het kind, dan raakt het aan thuiszitten. Daarnaast zijn er langdurig zieke kinderen.
Het is belangrijk zicht te krijgen in wat de achterliggende problematiek van het thuiszitten is. Pas daarna kan de vraag beantwoord worden wat dienend is voor de ontwikkeling van het kind zodat er een passend plan gemaakt kan worden. Dat kan naast onderwijs ook dagbesteding of zorg inhouden, als het maar een plek is waar het kind zich kan ontwikkelen.
De lijnen met jeugdhulp in de gemeente Zeewolde zijn kort; de klantmanager van de gemeente, de school, de ouders… Een voorliggende vraag die telkens gesteld wordt is wel wie wat betaalt.
Wie hierin welke rol en taak heeft, zijn vragen die beantwoord moeten worden. School is primair eigenaar van dit vraagstuk, maar de vervolgvraag is op wie de school een beroep kan doen. Leerplicht heeft hierin ook verantwoordelijkheid te nemen.