
Interview gehouden met Femke Petersen, intern begeleider Agnietenschool in Elburg
“Op de Agnietenschool wordt niet gesproken over ‘dubbel bijzonder’. Gekeken wordt naar wat het gedrag wil zeggen.”
Femke Petersen | Intern begeleider Agnietenschool in Elburg
De Agnietenschool biedt 60 leerlingen voltijd HB-onderwijs en er is een interesselijst van ongeveer 50 leerlingen. Leerlingen komen ook van buiten het verzorgingsgebied van Zeeluwe naar de Agnietenschool. Er zijn ook ouders die hiervoor naar Elburg verhuizen. Dit zegt iets over de urgentie
De vraag is hoe wij binnen het HB-onderwijs los van belemmeringen het juiste voor het kind kunnen doen.
Inclusie
Bij de oprichting van het HB-onderwijs in de Agnietenschool was het voor de initiatiefnemers een hele bewuste keuze: het mocht geen aparte afdeling worden, geen aparte voltijdsvoorziening. Maar een inclusief aanbod, geïntegreerd met het reguliere aanbod. Dit omdat de overtuiging was (en nog altijd is) dat de ontmoeting tussen verschillende mensen in de samenleving er immers altijd zal zijn en dat kinderen ook daarop voorbereid moeten worden. Zo zijn de pauzes, de thema’s en de ateliers gelijk, waardoor deze integratie mogelijk is.
Wij leren de kinderen te zien wie ze zijn
Ook de weekopening en -sluiting zijn met alle leerlingen van de school. Daardoor krijgen alle kinderen zicht op dat wat er geleerd en gedaan is, maar ook op de verschillen die er mogen zijn.
Doordat hierbij ook ouders aanwezig zijn, zien ook zij dat deze HB leerlingen uitdagingen kennen en een ander aanbod nodig hebben.
Naast het voltijds HB-aanbod is er voor leerlingen die dat nodig hebben in de reguliere setting ook een verrijkingsaanbod. Niet alle HB-leerlingen hebben onderwijs in het voltijds HB-aanbod nodig.
Wanneer er sprake lijkt te zijn van een dubbel-bijzondere leerling staat de vraag ‘wat zit er achter het gedrag wat het kind laat zien” centraal. Vaak blijkt er onder het zichtbare gedrag vermijding te zitten voor dat wat het kind nog moeilijk vindt. Vaak het aangaan van uitdagingen en het maken van fouten.
We praten over kinderen en schrijven over leerlingen….
Op de Agnietenschool is veel aandacht voor de ouders/verzorgers; zo worden er koffie-ochtenden georganiseerd, waarbij ouders ervaringen kunnen delen. Ook ouders kunnen getraumatiseerd zijn. Door het te benoemen en te erkennen en daardoor het er te laten zijn, kan het aan- en opgepakt worden. Deze ochtenden blijken een succes te zijn en worden zeer gewaardeerd door de ouders. Voor hen zijn speciale voorzieningen nodig. Het lijkt hem prachtig als een kind in het gespecialiseerd onderwijs naar hetzelfde schoolgebouw kan gaan als een kind in het regulier onderwijs, via dezelfde voordeur, zodat er sprake is van ontmoeting en samen optrekken.
Wij zien dat in voorkomende situaties ouders van de opvoedende rol in de zorgende rol gedwongen worden.
En zorg is echt iets anders dan opvoeden.
Samenwerking
Binnen Elburg wordt momenteel nagedacht over het realiseren van een dekkend netwerk op het gebied van HB, van voorschool tot en met het voortgezet onderwijs. Dus in een doorgaande (HB)-lijn. Ook het CJG is betrokken; daardoor komt er een daadwerkelijke samenwerking tussen zorg en onderwijs.Dit om de geluksfactor zo klein mogelijk te laten zijn.
Samenwerking met het VO is ook belangrijk. Vragen als: wat moeten de kinderen kunnen om succesvol naar het voortgezet onderwijs te kunnen gaan (hulp vragen, omgaan met teleurstellingen, doorzetten) staan daarbij centraal. Maar ook wat past bij het kind. Kinderen kunnen overigens veelal zelf aangeven bij het VO wat ze nodig hebben omdat ze zichzelf leren kennen met hun talenten en uitdagingen.

“Er is een grijs gebied tussen zorg en onderwijs, maar van wie is dat grijze gebied?”
Femke Petersen | Intern begeleider Agnietenschool in Elburg
Thuiszitters
Het is nodig om het begrip ‘thuiszitters’ te definiëren. Wat is een thuiszitter? En wat niet? Het zou helpend zijn om een routekaart te ontwikkelen voor thuiszitters.
Ook met betrekking tot thuiszitters is het van belang dat je in verbinding met de ouders bent. Met hen samen het gesprek zoeken over hun kind, zodat ook daardoor het kind beter gezien wordt. De kinderen nemen de ouders mee de school in, ook ouders zien is hierdoor van belang.
De Agnietenschool hoort vaak terug, dat ouders zich in deze gesprekken voor het eerst écht gehoord voelen. Bij interesse in de Agnietenschool wordt altijd een kennismakingsgesprek gepland, om naar ouders te luisterne en verder te kunnen zoeken en daarmee wellicht ook aan de preventieve kant te kunnen blijven.
De communicatie met de ouders (en daarmee het naar hen luisteren) zou op de Zeeluwe-agenda gezet kunnen worden; daarmee wordt het kansrijker. Nu worden ouders vaak naar het CJG verwezen omdat hun opvoedvaardigheden onder druk zouden staan, maar belangrijk is om samen goed te kijken of dat de sleutel wel is voor het welbevinden van het kind. Als daarover het gesprek gevoerd zou kunnen worden waarbij ouders gezien worden is dat een grote winst. Dan wordt een gezamenlijke verantwoordelijkheid gevoeld om het beste voor het kind te kunnen doen.
Elke school kan vanuit visie een aanbod neerzetten waarbij we zoveel mogelijk HB leerlingen in het reguliere onderwijs een passende plek kunnen bieden. Wanneer we zien dat de vaardigheden bij een leerling onvoldoende worden ontwikkeld en er ook andere ondersteuning nodig is, kan een school doorverwijzen naar het voltijds HB onderwijs.